“Communicatie is ingewikkelder dan je denkt”

Voor wie zich met communicatie bezighoudt, is Betteke van Ruler een begrip. Ze schreef er zo’n dertig boeken over, is emeritus hoogleraar in het vak, schreef het meest gedownloade wetenschappelijke artikel over strategische communicatie, ontwikkelde veelgebruikte communicatiemodellen en deelde haar kennis met duizenden studenten en professionals. Wie nog een masterclass van Betteke wil volgen, krijgt dit jaar de laatste kans. Na negen jaar stopt ze met de Van Ruler Academy, waarvan PINO organisatiepartner is.

“Communicatie is onmiskenbaar een vak”, stelt Betteke aan haar bureau voor een uitpuilende boekenkast. “Communicatie is ingewikkelder dan je denkt. Als het makkelijk was, dan waren er niet zo veel misverstanden en begreep iedereen elkaar. Hoe je  communiceert, doet ertoe. Alles wat ik in mijn werkende leven heb gedaan, is een pleidooi om communicatie niet aan het toeval over te laten, maar daar weloverwogen keuzes in te maken. Daarbij wil ik vooral een brug slaan tussen de theorie en de praktijk van communicatie. Tussen de wetenschappelijke modellen en de waan van de dag.”

Echt mengen in gesprekken
“Wat ik in 1989 in mijn proefschrift schreef, geldt eigenlijk nog steeds”, meent Betteke. “De beloftes van communicatieprofessionals zijn enorm ambitieus. Ze mikken bijvoorbeeld op een forse imagoverbetering. Tegelijkertijd doen ze in hun dagelijkse werk vaak niet wat nodig is om zo’n doel ook echt te bereiken. De noodzaak om de theorie met de praktijk te verbinden is inmiddels groter dan ooit. Voorheen konden organisaties zich vooral toeleggen op vertellen. Communicatie was eenrichtingsverkeer. Nu bonst de samenleving voortdurend op de deur en praat iedereen met elkaar over je organisatie. Je moet je als organisatie mengen in die gesprekken. Dat vraagt om een compleet andere benadering van ons vak.”

Strategisch Communicatie Frame
“Veel organisaties zeggen dat ze de klant centraal stellen en de dialoog aangaan. In de praktijk lukt dat niet altijd even goed”, vervolgt Betteke. “Vandaar mijn model voor strategieontwikkeling, het Frame. Een model dat minder statisch en lineair is. Dat leunt op de principes van Agile werken en dat visie en accountability een grotere rol geeft dan in het klassieke communicatieplanmodel. Het Frame dwingt je tot nadenken en geeft antwoord op wat je waarom voor elkaar moet krijgen met communicatie, wat je daarvoor moet doen en wie en wat je daarvoor nodig hebt. Niets meer en niets minder. Het Frame is ook het model dat ik gebruik in mijn masterclasses. Sinds negen jaar bied ik onder die noemer open en incompany trainingen voor communicatieprofessionals die willen groeien in hun vak.”

Drang van een domineesdochter
Zichtbaar trots: “Ik had nooit gedacht dat de Van Ruler Academy zo’n groot succes zou worden. Inmiddels heb ik ontelbare vakgenoten mogen trainen en dat is voor mij echt een feestje. Zelfs andere afdelingen dan communicatie, zoals beleidsmakers, gebruiken het model. Op de eerste dag van zo’n masterclass help ik deelnemers bij het invullen van het model. Dat klinkt heel technisch, maar het is juist een ontzettend creatief proces waarin het hele vak voorbijkomt.

IK KRIJG ER ONTZETTEND VEEL ENERGIE VAN ALS IK DEELNEMERS VOORUIT KAN HELPEN IN HUN VAK

Op de tweede dag presenteren ze hun communicatiestrategieën aan elkaar. Je ziet dan echt overal de kwartjes vallen.” Lachend: “Misschien komt het door de zendingsdrang die ik als domineesdochter heb, maar ik krijg er ontzettend veel energie van als ik deelnemers vooruit kan helpen in hun vak.”

Maatschappelijk humeur
“Wat ook fijn is, is dat ik me helemaal op de inhoud kan richten omdat Rogier van PINO zich met de organisatie bemoeit”, merkt Betteke op. “Samen kunnen we terugkijken op negen mooie jaren. En toch heb ik besloten om er dit jaar mee te stoppen. Ik word 75 en het land doorkruisen trekt best een wissel. Met nog een paar masterclasses voor de zomer en een paar in het najaar rond ik dit avontuur af.” Om daar stellig aan toe te voegen: “Dat betekent niet dat ik klaar ben met het vak. Daarvoor vind ik het veel te boeiend. Zeker in deze tijd, waarin het maatschappelijk humeur zo’n belangrijke factor is. Het voelbare wantrouwen in elkaar en in organisaties en instanties dwingt ons om nog beter na te denken over hoe je communiceert. Daarbij draait het meer dan ooit om de bejegening: de basis van communicatie.”

 


Neem deel aan de laatste masterclasses!
Ben je communicatieprofessional en wil je individueel of met je hele team werken aan een slimme communicatiestrategie die echt werkt? Grijp dan de laatste kans om te leren van de heldere inzichten en concrete tips en tricks van Betteke van Ruler. Kijk op de website van de
Van Ruler Academy voor de laatste plaatsen.


 

Boek over bouwsteen
“Ik ben dus beslist niet klaar”, zegt Betteke. Terwijl ze wijst op de boekenkast achter zich: “Ik blíjf boeken lezen en heb eindeloos veel lijstjes met alles wat me in het vak bezighoudt en waar ik meer over wil weten. Ik snak ook naar wat meer tijd om te schrijven. Het boek dat ik nu onder handen heb, gaat over de bouwsteen Aanpak uit het Frame: welke tactiek past bij welke doelstelling? Ik heb er nu 33 op een rij. En ik schrijf een vaste serie over communicatietheorie in het blad C. Verder blijf ik af en toe heus nog wel een masterclass of inspiratiesessie geven voor specifieke organisaties. Ik ga gewoon met mijn gezonde nieuwsgierigheid bekijken wat voor interessants er op mijn pad komt.”

Ben je communicatieprofessional en wil je werken aan een slimme communicatiestrategie die echt werkt? Grijp dan je laatste kans!